Ổ đĩa cứng, thường được gọi tắt là HDD hoặc ổ cứng, là thiết bị lưu trữ cơ học truyền thống bên trong hầu hết các máy tính để bàn và máy tính xách tay. Nó lưu trữ hệ điều hành, ứng dụng và tệp của bạn trên các đĩa từ tính quay và giữ dữ liệu đó ngay cả khi bạn tắt máy tính.
Ngay cả với sự gia tăng của ổ đĩa thể rắn nhanh hơn, ổ đĩa cứng vẫn là thiết bị lưu trữ máy tính phổ biến vì chúng cung cấp nhiều dung lượng so với mức giá. Khi hiểu ổ đĩa cứng là gì, cách hoạt động và so sánh với ổ SSD, bạn có thể chọn kết hợp bộ lưu trữ phù hợp với ngân sách và nhu cầu của mình.
Thông tin cơ bản về ổ đĩa cứng
Một sự khó khăn ổ đĩa là một thiết bị lưu trữ cố định sử dụng từ tính để lưu trữ dữ liệu số. Ổ đĩa này nằm bên trong vỏ PC hoặc máy tính xách tay của bạn dưới dạng ổ cứng bên trong hoặc bên trong vỏ làm ổ cứng ngoài kết nối qua USB hoặc Thunderbolt.
Khi mọi người hỏi “ổ đĩa cứng là gì” hoặc “HDD trong máy tính là gì”, họ thường muốn một câu trả lời đơn giản Ổ cứng HDD là một phần trong hệ thống lưu giữ cài đặt Windows, trò chơi, tài liệu, ảnh và bản sao lưu của bạn, dung lượng được đo bằng gigabyte hoặc terabyte.
Không giống như bộ nhớ hệ thống, ổ cứng HDD lưu giữ dữ liệu ngay cả khi bạn tắt máy tính. Điều đó khiến nó trở nên lý tưởng cho các kho lưu trữ dài hạn, kho lưu trữ và thư viện đa phương tiện lớn, nơi dung lượng ổ cứng quan trọng hơn tốc độ thô.
Cách thức hoạt động của ổ đĩa cứng
Bên trong ổ đĩa cứng, một số đĩa kim loại hoặc thủy tinh quay với tốc độ không đổi, thường là 5.400 hoặc 7.200 vòng mỗi phút. Một đầu đọc và ghi nhỏ nổi ngay phía trên bề mặt của mỗi đĩa trên một cánh tay truyền động chuyển động.
Ổ đĩa chia mỗi đĩa thành các rãnh đồng tâm và các khu vực nhỏ hơn. Khi máy tính của bạn cần một tập tin, bộ điều khiển trên ổ đĩa sẽ cho cánh tay truyền động biết nơi cần di chuyển. Các đầu đi qua rãnh chính xác trong khi các đĩa quay di chuyển khu vực bên phải dưới đầu.
Các đầu thay đổi hoặc cảm nhận hướng từ tính của bề mặt đĩa để biểu thị số 1 và số 0. Đó là cách ổ cứng cơ học ghi và đọc dữ liệu. Sau đó, phần sụn trên bảng điều khiển sẽ gửi dữ liệu qua lại qua kết nối SATA hoặc USB tới máy tính của bạn.
Các thành phần chính của ổ đĩa cứng
Mỗi ổ cứng HDD thông thường đều bao gồm một số bộ phận chính hoạt động cùng nhau để lưu trữ và bảo vệ dữ liệu của bạn. Khi bạn biết các thành phần này, bạn sẽ dễ hiểu thuật ngữ ổ cứng hơn và các bước khắc phục sự cố.
Đĩa và trục chính
Các đĩa cứng là những đĩa tròn có lớp phủ từ tính mỏng để lưu trữ các tập tin của bạn. Một động cơ trục chính trung tâm quay các đĩa với tốc độ cố định để các đầu đọc có thể tiếp cận bất kỳ khu vực nào trong một khoảng thời gian có thể dự đoán được.
Đầu đọc và ghi với cánh tay truyền động
Đầu đọc và ghi nằm ở phần cuối của cánh tay truyền động xoay quanh các đĩa từ. Các đầu không bao giờ chạm vào bề mặt đĩa trong quá trình sử dụng bình thường, chúng di chuyển trên một lớp không khí rất mỏng do đĩa quay tạo ra.
Bảng điều khiển và bộ nhớ đệm
Bảng điều khiển ở mặt dưới của ổ đĩa chứa một bộ xử lý nhỏ, bộ nhớ đệm và chương trình cơ sở quản lý tất cả đầu vào và đầu ra. Bộ điều khiển này xử lý việc sửa lỗi, bố trí dữ liệu bên trong và liên lạc với bo mạch chủ của bạn.
Đầu nối và kiểu dáng
Hầu hết ổ cứng HDD thông thường đều sử dụng đầu nối dữ liệu SATA và đầu nối nguồn riêng. Ổ cứng máy tính để bàn thường có kích thước 3,5 inch, trong khi ổ cứng máy tính xách tay và nhiều ổ đĩa di động sử dụng kích thước 2,5 inch nhỏ hơn để tiết kiệm không gian và điện năng.
Các loại ổ đĩa cứng
Các nhà sản xuất cung cấp một số các loại ổ đĩa cứng nhắm mục tiêu vào các thiết bị và khối lượng công việc khác nhau. Sự khác biệt chính liên quan đến kích thước, xếp hạng hiệu suất và độ bền chứ không phải ý nghĩa hoặc chức năng cơ bản của ổ cứng HDD.
Ổ cứng gắn trong dành cho máy tính để bàn
Ổ đĩa loại dành cho máy tính để bàn sử dụng hệ số dạng 3,5 inch lớn hơn và thường chạy ở tốc độ 7.200 vòng/phút. Họ tập trung vào dung lượng cao với chi phí trên mỗi gigabyte thấp, khiến chúng phù hợp với PC chơi game, máy chủ gia đình và máy tính để bàn đa năng.
Ổ cứng di động và máy tính xách tay
Ổ cứng máy tính xách tay sử dụng hệ số dạng 2,5 inch và thường quay với tốc độ 5.400 vòng/phút để tiết kiệm điện và giảm nhiệt. Bạn sẽ tìm thấy các ổ cứng cơ học này trong các máy tính xách tay, máy chơi game và ổ đĩa ngoài di động cũ hơn.
Ổ cứng ngoài
Ổ cứng gắn ngoài nằm bên trong hộp bảo vệ và kết nối qua USB hoặc Thunderbolt. Chúng hoạt động tốt để sao lưu, lưu trữ Time Machine, thư viện phương tiện và di chuyển các tệp lớn giữa các máy tính mà không cần mở thùng máy.
NAS và Ổ cứng doanh nghiệp
NAS và ổ cứng doanh nghiệp được thiết kế để hoạt động 24/7 trong các máy chủ và bộ lưu trữ gắn mạng. Chúng thường bao gồm khả năng chống rung bổ sung, bộ nhớ đệm lớn hơn và chương trình cơ sở được điều chỉnh cho mảng RAID cũng như khối lượng công việc luôn hoạt động.
Ổ đĩa cứng lai (SSHD)
Ổ đĩa lai kết hợp ổ cứng HDD truyền thống với bộ nhớ đệm thể rắn nhỏ. Các tệp được sử dụng thường xuyên nằm trên phần flash để truy cập nhanh hơn, trong khi đĩa cứng chính vẫn cung cấp dung lượng lớn và giá cả phải chăng.
Ổ đĩa cứng và SSD
Nhiều người mua hiện so sánh ổ đĩa cứng với SSD khi họ dự định lắp đặt hệ thống mới hoặc nâng cấp. Cả hai đều là thiết bị lưu trữ nhưng chúng hoạt động rất khác nhau trong quá trình sử dụng hàng ngày.
Ổ đĩa thể rắn sử dụng bộ nhớ flash thay vì đĩa quay. Thiết kế đó mang lại cho bạn thời gian tải nhanh hơn nhiều, hoạt động gần như im lặng và khả năng chống sốc tốt hơn. Ổ cứng HDD cơ học đánh đổi tốc độ để lấy dung lượng và giá trị, do đó, bạn thường trả ít hơn cho mỗi terabyte.
Đối với nhiều người dùng, cách thiết lập kết hợp là tốt nhất. Bạn cài đặt hệ điều hành và các ứng dụng được sử dụng thường xuyên trên ổ SSD, sau đó giữ một ổ cứng bên trong hoặc bên ngoài lớn cho thư viện trò chơi, dự án video và bản sao lưu mà bạn cần nhiều dung lượng hơn là tốc độ.
Cách chọn ổ đĩa cứng phù hợp
Sau khi hiểu ổ đĩa cứng là gì, bạn có thể khớp một kiểu máy cụ thể với khối lượng công việc của mình. Hãy sử dụng những bước kiểm tra đơn giản này khi bạn mua ổ cứng HDD mới cho máy tính để bàn, máy tính xách tay hoặc hộp đựng bên ngoài.
Quyết định dung lượng bạn thực sự cần dựa trên các tệp hiện tại và mức tăng trưởng trong tương lai, chẳng hạn như một terabyte để sử dụng nhẹ hoặc vài terabyte cho video 4K và thư viện trò chơi lớn. Chọn hệ số dạng phù hợp với thiết bị của bạn, 3,5 inch cho hầu hết máy tính để bàn và 2,5 inch cho máy tính xách tay và máy chơi game. Kiểm tra giao diện, hầu hết các ổ cứng hiện đại đều sử dụng SATA, trong khi một số ổ ngoài chỉ sử dụng USB hoặc Thunderbolt. Xem xếp hạng hiệu suất như RPM và kích thước bộ đệm nếu bạn định chạy ứng dụng hoặc trò chơi trực tiếp từ ổ đĩa. Chọn loại ổ đĩa phù hợp với công việc, chẳng hạn như ổ cứng NAS cho máy chủ gia đình hoặc ổ đĩa máy tính để bàn cơ bản để lưu trữ chung. Hãy xem xét mức độ tiếng ồn và mức tiêu thụ điện năng nếu bạn xây dựng một chiếc PC yên tĩnh hoặc sử dụng nguồn pin trong máy tính xách tay.
Các cách sử dụng phổ biến của ổ đĩa cứng
Ổ đĩa cứng vẫn xử lý nhiều tác vụ lưu trữ trong các thiết lập tại nhà và văn phòng. Sự kết hợp giữa dung lượng và chi phí giúp chúng phù hợp, ngay cả khi bạn cũng sử dụng SSD và bộ nhớ đám mây.
Bộ nhớ chính trong máy tính để bàn giá rẻ và máy tính xách tay cũ, trong đó ổ cứng cơ học được dùng làm ổ đĩa hệ thống chính. Bộ lưu trữ thứ cấp trong PC chơi game sử dụng ổ SSD cho Windows và ổ cứng HDD cho Steam, Epic và các thư viện trò chơi khác. Ổ đĩa sao lưu bên ngoài lưu trữ hình ảnh hệ thống và lịch sử tệp để bảo vệ dữ liệu. Máy chủ đa phương tiện và thiết bị NAS truyền phát phim, nhạc và ảnh qua mạng gia đình. Hệ thống giám sát video ghi lại cảnh quay của camera an ninh liên tục vào các ổ cứng được xếp hạng giám sát lớn.
Khắc phục sự cố thường gặp
Ngay cả một ổ đĩa cứng đáng tin cậy cũng có thể phát sinh sự cố theo thời gian. Trước khi cho rằng ổ đĩa đã bị lỗi, bạn có thể thực hiện một số bước kiểm tra nhanh thường cho thấy cách khắc phục đơn giản hoặc xác nhận rằng bạn nên sao lưu và thay thế ổ đĩa.
Nếu ổ đĩa không hiển thị trong Windows, hãy xác nhận rằng cáp dữ liệu SATA và cáp nguồn đã được đặt chắc chắn, sau đó kiểm tra Quản lý đĩa để xem liệu ổ đĩa có cần ký tự ổ đĩa hay định dạng nhanh hay không. Nếu ổ cứng HDD phát ra tiếng lách cách hoặc tiếng ken két mới, hãy ngừng sử dụng nhiều ngay lập tức, sao chép các tệp quan trọng sang ổ đĩa khác và lên kế hoạch thay thế càng sớm càng tốt. Nếu hệ thống cảm thấy chậm khi bạn mở tệp, hãy chạy công cụ kiểm tra ổ đĩa tích hợp sẵn, giải phóng một số dung lượng trống và đóng các ứng dụng liên tục đọc và ghi vào ổ đĩa. Nếu ổ cứng ngoài ngắt kết nối ngẫu nhiên, hãy thử một cổng USB khác, đổi cáp và tránh các hub không được cấp nguồn không thể cung cấp đủ dòng điện. Nếu công cụ SMART báo cáo các khu vực đang chờ xử lý hoặc số lượng khu vực được phân bổ lại tiếp tục tăng, hãy coi đó là cảnh báo sớm và di chuyển dữ liệu của bạn trước khi ổ cứng HDD bị lỗi.
Mẹo
Sử dụng ổ đĩa thể rắn cho hệ điều hành của bạn, sau đó thêm ổ cứng HDD lớn làm ổ đĩa phụ để tăng ngân sách lưu trữ của bạn. Giữ ít nhất 10 đến 15 phần trăm dung lượng ổ cứng của bạn trống để hệ thống tệp có thể hoạt động hiệu quả. Đặt ổ cứng ngoài trên bề mặt ổn định để tránh bị rơi và va đập trong khi đĩa quay. Lên lịch sao lưu thường xuyên sang ổ đĩa khác hoặc NAS để một lỗi ổ cứng không bao giờ làm bạn mất dữ liệu quan trọng. Theo dõi tình trạng ổ đĩa bằng các công cụ SMART vài lần một năm để bạn phát hiện các vấn đề trước khi chúng trở thành trường hợp khẩn cấp.
Câu hỏi thường gặp
Sự khác biệt giữa ổ đĩa cứng và ổ cứng là gì?
Trong sử dụng hàng ngày, mọi người coi “ổ đĩa cứng” và “ổ cứng” là như nhau. Cả hai thuật ngữ đều mô tả cùng một thiết bị lưu trữ cơ học sử dụng đĩa quay và ghi từ tính để lưu trữ dữ liệu bên trong máy tính của bạn.
Ổ đĩa cứng có giống như bộ nhớ không?
Không, ổ cứng HDD là bộ lưu trữ dài hạn, trong khi RAM là bộ nhớ ngắn hạn sẽ xóa khi bạn tắt nguồn. Ổ đĩa cứng chứa Windows, ứng dụng và tệp, đồng thời hệ thống tải dữ liệu hoạt động vào RAM trong khi bạn làm việc hoặc giải trí.
Ổ đĩa cứng thường tồn tại được bao lâu?
Nhiều ổ cứng HDD tiêu dùng chạy được từ ba đến năm năm trong điều kiện sử dụng bình thường và một số ổ cứng có tuổi thọ lâu hơn nhiều. Nhiệt độ, độ rung, khối lượng công việc nặng nề và lỗi sản xuất có thể rút ngắn tuổi thọ đó, vì vậy bạn phải luôn giữ các bản sao lưu hiện tại bất kể tuổi tác.
Tôi có thể thay thế ổ đĩa cứng bằng ổ SSD không?
Trong hầu hết các máy tính để bàn và máy tính xách tay hiện đại, bạn có thể đổi ổ cứng 2,5 inch hoặc 3,5 inch lấy ổ SSD tương thích. Bạn có thời gian tải nhanh hơn và hệ thống yên tĩnh hơn, đồng thời bạn vẫn có thể thêm ổ cứng HDD làm ổ đĩa phụ nếu cần thêm dung lượng lưu trữ.
Tôi có cần ổ cứng HDD nếu tôi có bộ nhớ đám mây không?
Bộ nhớ đám mây giúp chia sẻ và sao lưu bên ngoài trang web, nhưng điều đó phụ thuộc vào kết nối Internet của bạn. Ổ đĩa cứng cục bộ cho phép bạn truy cập nhanh vào các tệp lớn và cung cấp thêm bản sao dữ liệu quan trọng không dựa vào bất kỳ dịch vụ trực tuyến nào.
Tóm tắt
Ổ đĩa cứng là một thiết bị lưu trữ cơ học sử dụng đĩa quay và ghi từ tính để lưu trữ dữ liệu trong máy tính của bạn. Ổ cứng HDD có nhiều loại, bao gồm máy tính để bàn, máy tính xách tay, ổ đĩa ngoài, NAS và ổ đĩa lai, đồng thời chúng vẫn cung cấp giải pháp chi phí thấp để bổ sung thêm terabyte dung lượng lưu trữ.
So với SSD, ổ cứng đánh đổi tốc độ thô lấy dung lượng. Điều này khiến chúng trở nên lý tưởng cho các thư viện phương tiện, bản sao lưu và bộ sưu tập trò chơi lớn. Khi hiểu những kiến thức cơ bản về ổ cứng, các sự cố thường gặp và các mẹo bảo trì đơn giản, bạn có thể kết hợp ổ đĩa cứng và bộ lưu trữ thể rắn để xây dựng một thiết lập cân bằng phù hợp với khối lượng công việc và ngân sách của mình.
Kết luận
Ổ đĩa cứng vẫn đóng vai trò quan trọng trong một thế giới hiện bao gồm SSD và bộ lưu trữ đám mây. Chúng cung cấp dung lượng đáng tin cậy và giá cả phải chăng cho người dùng hàng ngày, các chuyên gia sáng tạo và phòng thí nghiệm tại nhà cần chỗ cho các dự án lớn và kho lưu trữ dài hạn.
Bằng cách trả lời câu hỏi “ổ đĩa cứng là gì”trong điều kiện thực tế, bạn có thể biết ổ cứng HDD phù hợp với thiết lập của riêng mình ở đâu. Ổ SSD tốc độ nhanh giúp hệ thống của bạn luôn phản hồi nhanh, trong khi một hoặc nhiều ổ cứng xử lý công việc nặng nhọc cho việc lưu trữ và sao lưu số lượng lớn để dữ liệu của bạn có thể truy cập được trong nhiều năm.
